5G không chỉ dành cho người dùng cá nhân mà đang trở thành nền tảng cho sự phát triển của các doanh nghiệp. Từ quốc phòng, mạng riêng tư đến drone và ô tô, các cơ hội doanh nghiệp đang định hình tương lai của 5G, trong khi các ứng dụng tiêu dùng vẫn còn mờ nhạt.
Trong khi các ứng dụng 5G dành cho người tiêu dùng như kính thực tế tăng cường (AR) hay kết nối không dây cố định (FWA) vẫn chưa thực sự bùng nổ, các doanh nghiệp mới là động lực chính thúc đẩy sự tăng trưởng của công nghệ này. Các lĩnh vực như quốc phòng, mạng 5G riêng tư, Internet vạn vật (IoT), drone và ô tô đang chứng kiến những bước tiến vượt bậc với 5G. Theo báo cáo từ Ericsson, doanh thu từ quốc phòng dự kiến tăng trưởng với tốc độ hàng năm (CAGR) 25%, từ 0.8 tỷ USD lên 2.3 tỷ USD vào năm 2029. Tương tự, 5G cho các ứng dụng quan trọng (mission-critical) sẽ tăng trưởng 33% CAGR, đạt 4.8 tỷ USD vào cùng thời điểm.
Chúng ta cần một hệ thống end-to-end để 5G thực sự trở thành nền tảng di động. Các ứng dụng doanh nghiệp và hệ sinh thái thiết bị là yếu tố quan trọng để mở rộng quy mô.
Ngoài FWA, dự kiến tăng trưởng 14% mỗi năm từ 159 triệu kết nối lên 351 triệu vào năm 2030, các ứng dụng 5G dành cho người tiêu dùng vẫn chưa thực sự tạo ra sức hút. Một trong những cơ hội lớn nhất là kính AR, với tiềm năng tiếp cận hơn 2 tỷ người đeo kính trên toàn cầu. Tuy nhiên, theo Douglas từ Spirent, các sản phẩm như kính thông minh của Ray Ban (hợp tác với Meta) vẫn chưa hỗ trợ 5G và cần 18-24 tháng nữa để hoàn thiện hệ sinh thái thiết bị.
Câu hỏi đặt ra là liệu cơ hội tiêu dùng của 5G có thực sự chỉ xoay quanh một router không dây và một cặp kính thông minh? Trong khi đó, các ứng dụng doanh nghiệp lại đang cho thấy tiềm năng vượt trội, đòi hỏi các nhà mạng phải nhanh chóng thay đổi chiến lược để tập trung vào phân khúc này.
Kính AR được kỳ vọng là một trong những ứng dụng 5G tiêu dùng lớn, nhưng vẫn cần thời gian phát triển.
API mạng 5G đang được xem là chìa khóa để khai thác giá trị doanh nghiệp, nhưng việc thương mại hóa và thu hút các nhà phát triển vẫn còn nhiều thách thức. Theo Douglas, hiện tại các API cơ bản như đổi SIM chưa thực sự tạo ra nhu cầu lớn, trong khi các tính năng nâng cao như định vị cải tiến hay điều hướng lưu lượng lại nhận được sự quan tâm từ các nhà mạng, nhưng chủ yếu phục vụ doanh nghiệp và cần thêm vài năm để triển khai.
Englert-Yang cũng nhấn mạnh rằng các API 5G vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu, với kỳ vọng doanh thu cao trong 4-5 năm tới. Các nhà cung cấp như Ericsson (với liên doanh Aduna) và Nokia (mua lại Rapid) đang đầu tư mạnh mẽ, nhưng kết quả vẫn còn là dấu hỏi lớn do lịch sử khó khăn trong việc thu hút các nhà phát triển cho API mạng.
5G API vẫn còn ở giai đoạn đầu, với nhiều bất định và kỳ vọng doanh thu ngắn hạn thấp. Liệu các nỗ lực hiện tại có thành công hay không vẫn là điều cần theo dõi.
Một số ứng dụng doanh nghiệp nổi bật của 5G bao gồm drone tầm thấp và kết nối xe hơi (V2X). Với drone, việc theo dõi ngoài tầm nhìn (BVLOS) bằng công nghệ 5G RAN trên mặt đất đang mở ra cơ hội lớn cho an ninh công cộng và logistics. Huawei đã giới thiệu anten nghiêng tại Trung Quốc để theo dõi drone mà không cần GNSS, trong khi Nokia hợp tác với Swisscom và Citymesh để triển khai dịch vụ drone khẩn cấp. Về V2X, các quy định tại Trung Quốc (2026) và Ấn Độ (2027) sẽ yêu cầu hỗ trợ 5G để đạt xếp hạng an toàn NCAP 5 sao, thúc đẩy sự phát triển toàn cầu của công nghệ này.
Drone tầm thấp sử dụng 5G đang mở ra cơ hội lớn trong an ninh và logistics.
5G không chỉ là câu chuyện về tốc độ kết nối nhanh hơn cho người dùng cá nhân. Thực tế, tương lai của công nghệ này nằm ở các ứng dụng doanh nghiệp, từ quốc phòng, drone đến ô tô và IoT. Các nhà mạng cần nhanh chóng chuyển hướng chiến lược, tập trung vào việc khai thác giá trị từ API mạng và các giải pháp doanh nghiệp thay vì chờ đợi một ứng dụng tiêu dùng đột phá.
Trong khi các ứng dụng như kính AR hay FWA vẫn có tiềm năng, chúng chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh lớn của 5G. Để không bỏ lỡ cơ hội, các nhà mạng và nhà cung cấp cần đầu tư mạnh mẽ vào hệ sinh thái thiết bị và nền tảng doanh nghiệp, đồng thời giải quyết các thách thức về thương mại hóa và thu hút nhà phát triển. Tương lai của 5G đang nằm trong tay các doanh nghiệp, và thời điểm để hành động là ngay bây giờ.